ما تو این مقاله میخوایم یه خلاصه از بزرگترین پیشرفتهای علمی که تو سالهای اخیر به لطف هوش مصنوعی به دست اومده رو با شما به اشتراک بذاریم. واقعاً پیشرفت علم با کمک هوش مصنوعی میتونه یه گام بزرگ برای بشریت باشه.
ما تو دورانی زندگی میکنیم که علم کاربردی، نبوغ انسانی و فناوریهای جدید، بینشهای عمیقی درباره بعضی از بزرگترین و قدیمیترین سوالات بشریت به ما میدن. در حالی که معمولاً پیشرفت علمی رو سریع و بیوقفه تصور میکنیم، اما برای چندین دهه، واقعاً پیشرفتها کند شده بودن. جامعه علمی هنوز هم در حال بحث درباره علت این کندی هست، چون خیلی از فناوریهای امروزی – از جتها گرفته تا فرآیندهای تولید – تفاوت زیادی با نیم قرن پیش ندارن.
اما فقط در چند سال اخیر، پیشرفتها در زمینههای نوپا مثل هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی به طرز چشمگیری سرعت اکتشافات علمی رو افزایش دادن. و از پیشرفتهای مراقبتهای بهداشتی تا پیدا کردن آنزیمهای پلاستیکخوار، ما الان داریم از این پیشرفتها بهرهمند میشیم.
پیشرفت علم به کمک هوش مصنوعی
این پیشرفتها نتیجه همکاریهای چند دههای بین محققان، فنآوران، سیاستگذاران، سازمانهای مدنی و خیلی از افراد از همهجای جامعه هستن. این همکاریها نشون میده که چطور استفاده از هوش مصنوعی تو علم میتونه زندگی ما رو به طرز چشمگیری بهتر کنه.
با این حال، امروز انجمن سلطنتی به همراه Google DeepMind اولین رویداد هوش مصنوعی رو برای جامعه علمی برگزار کرده. این رویداد تو لندن برگزار میشه و جمعی از جامعه علمی، سیاستگذاران و رهبران صنعت رو دور هم جمع میکنه تا به پتانسیل تحولآفرین هوش مصنوعی برای تسریع علم و نقش همکاریهای دولتی و خصوصی در نوآوری نگاهی بندازن.
حالا بیایید نگاهی به 9 لحظه اخیر بندازیم که زمینه رو برای این پیشرفتهای علمی آماده کرده و ببینیم چطور به اینجا رسیدیم و به کجا میتونیم بریم.
مهمترین پیشرفتهای علمی به کمک هوش مصنوعی
شکستن “چالش بزرگ” 50 ساله پیشبینی ساختار پروتئین
کارشناسان تاخوردگی پروتئین رو به عنوان یه “چالش بزرگ” برای دههها توصیف کردن. اما در سال 2022، گوگل DeepMind با مدل AlphaFold 2 خودش، ساختارهای پیشبینی شده 200 میلیون پروتئین رو به اشتراک گذاشت. قبلاً، تعیین ساختار سهبعدی یه پروتئین معمولاً یک سال یا بیشتر طول میکشید، ولی AlphaFold میتونه این اشکال رو با دقت خیلی خوبی در چند دقیقه پیشبینی کنه و به پیشرفت علم کمک کنه.
حالا که پیشبینیهای ساختار پروتئین تو یه پایگاه داده رایگان منتشر شده، دانشمندان در سرتاسر دنیا میتونن سرعت پیشرفت رو تو زمینههایی مثل توسعه داروهای جدید، مبارزه با مقاومت آنتیبیوتیکی و مقابله با آلودگی پلاستیکی افزایش بدن. به عنوان گام بعدی، مدل AlphaFold 3 روی AlphaFold 2 ساخته میشه تا بتونه ساختار و تعامل همه مولکولهای حیات رو پیشبینی کنه.
نمایش مغز انسان با جزئیات بیسابقه
حالا بیایید درباره مغز انسان صحبت کنیم. چیزهای کمی تو زمان راز بیشتری از مغز انسان داشتن. گوگل که بیش از 10 سال روی تحقیقات کانکتومیک کار کرده، با دیگران مثل آزمایشگاه لیختمن در هاروارد همکاری کرده تا یه تکه کوچک از مغز انسان رو با جزئیات بیسابقهای ترسیم کنه.
این پروژه که در سال 2024 منتشر میشه، ساختارهایی رو در مغز انسان آشکار میکنه که قبلاً هرگز دیده نشده بودن. و مجموعه داده کامل، شامل حاشیهنویسیهایی که توسط هوش مصنوعی برای هر سلول ایجاد شده، برای کمک به تسریع تحقیقات در دسترس عموم قرار گرفته.
نجات جان با پیشبینی دقیق سیل
وقتی پروژه پیشبینی سیل گوگل در سال ۲۰۱۸ شروع شد، خیلیها فکر میکردن که با توجه به کمبود دادهها، پیشبینی دقیق سیل به این شکل ممکن نیست. اما محققان تونستن یه مدل هوش مصنوعی بسازن که میتونه رویدادهای شدید رودخانه رو تو حوضههای آبخیزی که اندازهگیری نشده بودن، تا پنج روز پیشبینی کنه و دقتش به اندازه یا حتی بیشتر از پیشبینیهای Nowcast (زمان هدایت روز صفر) باشه.
حالا در سال 2024، گوگل Research این پوشش رو به 100 کشور و 700 میلیون نفر در سرتاسر دنیا گسترش داده و مدل هوش مصنوعی رو هم بهبود بخشیده تا دقت مشابه مدل قبلی رو در پنج روز ارائه بده و به پیشرفت علم کمک کنه.
پیش بینی آب و هوا سریعتر و با دقت بیشتر
حالا بیایید درباره پیشبینی آب و هوا صحبت کنیم. در سال 2023، گوگل DeepMind مدل GraphCast رو راهاندازی و منبع باز کرد. این مدل یادگیری ماشینی میتونه شرایط آب و هوایی رو تا 10 روز قبل با دقت و سرعت خیلی بیشتری نسبت به سیستمهای شبیهسازی آب و هوای استاندارد پیشبینی کنه. GraphCast همچنین میتونه مسیر طوفانها و خطرات مرتبط باهاشون مثل سیل رو با دقت بیشتری پیشبینی کنه. مثلاً پیشبینی کرده بود که طوفان لی سه روز قبل از مدلهای سنتی به نوا اسکوشیا میرسه.
شناسایی زودتر آتشسوزیها برای کمک به آتشنشانان
آتشسوزیهای جنگلی به دلیل آب و هوای گرمتر و خشکتر، به طور گستردهای جوامع را در سراسر جهان متحول میکنند. در سال 2024، گوگل Research با سرویس جنگلهای ایالات متحده برای توسعه FireSat، یک مدل هوش مصنوعی و صورت فلکی ماهوارهای جهانی که به طور خاص برای شناسایی و ردیابی آتشسوزیهای جنگلی به اندازه یک کلاس درس طراحی شده است، با ارائه تصاویری با وضوح بالاتر در عرض 20 دقیقه، همکاری کرد. این به مقامات آتش نشانی اجازه می دهد تا سریعتر واکنش نشان دهند و به طور بالقوه جان، اموال و منابع طبیعی را نجات دهند.
منبع : blog.google