دادگاه عالی بریتانیا تصمیمات قبلی را در رد پیشنهادی مبنی بر اجازه نامگذاری هوش مصنوعی به عنوان مخترع در درخواست ثبت اختراع تایید کرده است.
دکتر استفان تالر، متخصص فناوری، به دنبال این بود که هوش مصنوعی خود به نام دابوس را به عنوان مخترع ظرف غذا و یک چراغ چشمک زن شناخته شود. اما در سال 2019، اداره مالکیت معنوی (IPO) این موضوع را رد کرد و گفت که فقط از یک فرد میتوان به عنوان مخترع نام برد.
این تصمیم پس از آن مورد حمایت دادگاه عالی و دادگاه تجدید نظر قرار گرفت. IPO استدلال کرده است و دادگاهها از این دیدگاه حمایت کردهاند که فقط «افراد» میتوانند حق ثبت اختراع داشته باشند، نه هوش مصنوهی.
هوش مصنوعی نمیتواند ثبت اختراع کند
اکنون پنج قاضی دیوان عالی تلاش برای لغو این تصمیمها را رد کردهاند و به این نتیجه رسیدهاند که «یک مخترع باید یک شخص باشد» و نمیتوان از هوش مصنوعی به عنوان مخترع برای تضمین حقوق ثبت اختراع نام برد.
این قضاوت به این موضوع نمیپردازد که آیا دابوس در واقع ظرف غذا و نور را اختراع کرده است یا خیر. دکتر تالر، که معتقد است دابوس یک “شکل هوشیار از هوش ماشینی” است، او به بی بی سی گفت: “به طور طبیعی، من از این تصمیم ناامید شدهام، که بر تقابل مداوم بین هوش انسان و ماشین تاکید میکند.”
البته IPO گفت که از قضاوت و شفاف سازی ارائه شده استقبال میکند. اما اضافه کرد که «دولت با این وجود این حوزه قانونی را تحت بازبینی قرار خواهد داد تا اطمینان حاصل شود که سیستم ثبت اختراع بریتانیا از نوآوری هوش مصنوعی و استفاده از هوش مصنوعی در بریتانیا پشتیبانی میکند».
راجویندر جاگدف، از شرکت تخصصی حقوقی مالکیت فکری پاول گیلبرت، گفت: «این قضاوت مانع از این نمیشود که شخصی از هوش مصنوعی برای ابداع یک اختراع استفاده کند. در چنین سناریویی، میتوان برای ثبت اختراع درخواست داد، مشروط بر اینکه آن شخص به عنوان مخترع شناسایی شود. این قضاوت اشاره میکند که اگر این سناریویی بود که از آن خواسته شده بود، نتیجه ممکن بود متفاوت باشد.
سوالات قانونی
دکتر تالر استدلال کرد که او به عنوان مالک هوش مصنوعی حق ثبت اختراعات دابوس را داشت، اما این موضوع رد شد.
دیگو بلک، از شرکت مالکیت معنوی اروپایی ویترز و راجرز، گفت: یک تصمیم متفاوت میتوانست برای شرکتهایی که از نرمافزار [AI] برای نوآوری استفاده میکنند دردسر ایجاد کند، زیرا ممکن است مالک حق ثبت اختراع نباشند.
سیمون بارکر، از شرکت حقوقی Freeths، گفت که این حکم “سوالات سیاسی جالبی” را در مورد چگونگی نگاه دولتها به تغییر قوانین در آینده با پیشرفت هوش مصنوعی ایجاد کرده است.
بحثهای مشابهی در زمینههای دیگر حقوق مالکیت معنوی نیز وجود دارد. به عنوان مثال، حق نسخهبرداری در آثار تولید شده توسط هوش مصنوعی. آیا برنامهنویس هوش مصنوعی خالق است یا کاربری که مسئول تحریک دستگاه است؟ و اگر واقعاً اینطور باشد چه میشود. فقط خود ماشین، همانطور که دکتر تالر در مورد دابوس ادعا کرد؟
اما پروفسور رایان ابوت از دانشگاه ساری که نماینده دکتر تالر در این پرونده بود، گفت: این تصمیم به این معناست که “هوش مصنوعی در بهترین حالت میتواند یک “ابزار بسیار پیچیده” باشد که میتواند توسط افرادی که اختراع میکنند استفاده شود.
“این بر معنای “مخترع” تحت قانون ثبت اختراع بریتانیا تأثیر میگذارد و برای مخترع بودن، لازم نیست همانطور که قبلاً فرض شده بود جهش خلاقانه در پشت اختراع انجام دهید. بر این اساس، شرکتهایی که از هوش مصنوعی برای توسعه محصولات استفاده میکنند. میگویند که آنها یا کارمندانشان مخترع هستند، حتی زمانی که انسانهای درگیر کار دیگری جز روشن کردن کامپیوتر انجام نمیدهند.
برخی از کارشناسان حقوقی انتظار دارند فشار برای تغییرات در قوانین موجود افزایش یابد، زیرا هوش مصنوعی به طور گستردهای قادر به تولید مستقل ایدههای جدید میشود. در ژوئن 2022، دولت بریتانیا پاسخی به مشاوره خود در مورد هوش مصنوعی و مالکیت معنوی منتشر کرد.
IPO نوشت : در حال حاضر نباید هیچ تغییر قانونی در قانون ثبت اختراع بریتانیا وجود داشته باشد، و اشاره شد که بسیاری با این دیدگاه موافقند که هر تغییری در آینده باید در سطح بینالمللی باشد. تصمیم دیوان عالی این نتیجهگیری را تغییر نمیدهد.
آیا شما هم به خدمات بانکی با هوش مصنوعی اعتماد دارید؟ شما هم همین حالا میتوانید از هوش مصنوعی مولد با زبان فارسی استفاده کنید. زیگپ اولین دستیار هوش مصنوعی مولد ایرانی است. پس تا دیر شده نشده شما هم اپلیکیشن زیگپ را دانلود کنید و وارد دنیای هوش مصنوعی شوید. در ضمن با زیگپ میتوانید به آسانی و با زبان فارسی از ChatGPT و سرویس تبدیل متن به تصویر لئوناردو استفاده کنید.