در دنیایی که هوش مصنوعی میتواند مردگان را زنده کند، غم و اندوه ابعاد جدیدی پیدا میکند. از استفاده «دریک» خواننده کانادایی از آوازهای «توپاک شکور» تولید شده توسط هوش مصنوعی گرفته تا سیاستمداران هندی که سالها پس از مرگشان برای جمعیت سخنرانی میکنند، فناوری هوش مصنوعی مرزهای بین زندگی و مرگ را محو میکند.
اما فراتر از کشش عجیب و غریب آنها در حوزه سرگرمی و سیاست، “زامبیها” یا “مردگان زندهشده” هوش مصنوعی ممکن است به زودی برای افرادی که از دست دادن عزیزانشان در سوگ به سر میبرند، از طریق یک سری ابتکارات راهگشا، اما بالقوه بحثبرانگیز، به واقعیت تبدیل شوند.
بنابراین، “رستاخیز” هوش مصنوعی چگونه کار میکند، و آیا آنقدر که ما تصور میکنیم باعث ویرانشهری هستند؟
«رستاخیز» افراد توسط هوش مصنوعی چیست؟
طی چند سال گذشته، پروژههای هوش مصنوعی در سرتاسر جهان، «رستاخیز» دیجیتالی افرادی را که درگذشتهاند ایجاد کرده و به دوستان و اقوام اجازه میدهد با رفتگان خود گفتگو کنند.
به طور معمول، کاربران اطلاعات مربوط به شخص متوفی را به ابزارهای هوش مصنوعی میدهند. این اطلاعات میتواند شامل پیامهای متنی و ایمیلها یا به سادگی پاسخی به سوالات شخصیتمحور باشد.
سپس ابزار هوش مصنوعی این دادهها را پردازش میکند تا با کاربر به گونهای صحبت کند که گویی فرد متوفی مشغول صحبت کردن با اوست. یکی از محبوبترین پروژهها در این فضا Replika است – یک چتبات که میتواند سبکهای پیامک افراد را تقلید کند.
در عین حال شرکتهای دیگر هم اکنون به شما اجازه میدهند ویدیویی از فرد متوفی را در حین صحبت با شما مشاهده کنید.
سخنرانی متوفی در تشییعجنازه خودش با هوش مصنوعی!
به عنوان مثال، StoryFile مستقر در لسآنجلس از هوش مصنوعی استفاده میکند تا به متوفیان اجازه دهد در مراسم تشییع جنازه خود صحبت کنند. قبل از فوت، یک شخص میتواند یک ویدیو ضبط کند که داستان زندگی و افکار خود را به اشتراک میگذارد. در طول مراسم خاکسپاری، شرکتکنندگان میتوانند سوالاتی بپرسند و فناوری هوش مصنوعی پاسخهای مربوطه را از ویدیوی از پیش ضبط شده انتخاب میکند.
در ماه ژوئن، شرکت Eternos مستقر در ایالات متحده نیز برای ایجاد یک زندگی پس از مرگ دیجیتالی مبتنی بر هوش مصنوعی یک فرد خبرساز شد. این پروژه که درست در اوایل سال جاری آغاز شد، به مایکل بومر 83 ساله اجازه داد تا نسخه دیجیتالی از خود را به جای بگذارد که خانوادهاش بتوانند پس از مرگ نیز به تعامل با آن ادامه دهند.
آیا زنده کردن مردگان به مردم کمک میکند؟
هنگامی که یک مادر کره جنوبی دوباره با هوش مصنوعی دختر مرده خود را در واقعیت مجازی بازسازی کرد، ویدیویی از این برخورد عاطفی در سال 2020 بحثهای شدیدی را در فضای آنلاین در مورد اینکه آیا چنین فناوری به کاربرانش کمک میکند یا آسیب میرساند، برانگیخت.
توسعهدهندگان چنین پروژههایی به سوگ عمیق کاربران اشاره میکنند و میگویند این فناوری درد عمیقتری را برطرف میکند.
«جیسون رورر» بنیانگذار «پروژه دسامبر» که همچنین از هوش مصنوعی برای تحریک مکالمات با مردگان استفاده میکند، گفت که اکثر کاربران به طور معمول در “سطح غیرمعمولی از آسیب و اندوه” هستند و این ابزار را راهی برای کمک به مقابله میبینند.
او میگوید: «بسیاری از این افراد که میخواهند از پروژه دسامبر به این طریق استفاده کنند، حاضرند هر کاری را امتحان کنند، زیرا غم و اندوه آنها برای آنها غیرقابل حل و بسیار دردناک است.»
این پروژه به کاربران این امکان را میدهد تا با سلبریتیها و همچنین با افرادی که کاربران ممکن است شخصا آنها را بشناسند، چت کنند.
رورر میگوید افرادی که این سرویس را برای گفتگوی تحریککننده با مردگان انتخاب میکنند، اغلب متوجه میشوند که این سرویس به آنها کمک میکند تا آرامتر شوند. او افزود که رباتها به آنها اجازه میدهند تا کلمات ناگفتهای را برای عزیزانی که بهطور غیرمنتظره فوت کردهاند، بیان کنند.
«رابرت لوکاسیو» بنیانگذار Eternos گفت که او این شرکت را توسعه داده تا داستان زندگی مردم را به تصویر بکشد و به عزیزان آنها اجازه دهد تا از سوگ رها شده و به جلو حرکت کنند.
به گفته لوکاسیو، «بامر»، همکار سابق او که در ماه ژوئن درگذشت، میخواست میراث دیجیتالی منحصرا برای خانوادهاش به جا بگذارد.
مشکلات این فناوری چیست؟
برخی از کارشناسان و ناظران نسبت به رستاخیزهای هوش مصنوعی محتاطتر هستند و این سوال را مطرح میکنند که آیا افراد سوگوار و غمگین واقعا میتوانند تصمیم آگاهانهای برای استفاده از آن بگیرند؟ آنها در عین حال در مورد اثرات نامطلوب روانی آن هشدار میدهند.
«الساندرا لما» مشاور مرکز ملی کودکان و خانوادهی «آنا فروید» میگوید: «بزرگترین نگرانی من به عنوان یک پزشک این است که عزاداری در واقع بسیار مهم است. این بخش مهمی از توسعه پس از سوگ است که بتوانیم ناپدید شدن یک فرد دیگر را تصدیق و هضم کنیم.»
لما هشدار داد که استفاده طولانیمدت میتواند افراد را از کنار آمدن با غیبت شخص دیگر باز دارد و آنها را در حالت “برزخ” قرار دهد.
آیا چنین ابزارهایی غیرطبیعی هستند؟
ممکن است به نظر برسد که این سرویسها مستقیما از یک قسمت از سریال Black Mirror خارج شدهاند.
اما حامیان این فناوری استدلال میکنند که عصر دیجیتال به سادگی راههای جدیدی را برای حفظ داستانهای زندگی به راه میاندازد، و به طور بالقوه فضای خالی ناشی از فرسایش شیوههای قصهگویی سنتی خانوادگی را پر میکند.
لما میگوید: «در زمانهای قدیم، اگر والدینی میدانستند که دارند میمیرند، جعبههایی پر از چیزهایی بهجای میگذاشتند که در حکم یادگاری برای بازماندگانشان باشد. بنابراین، این فناوری ممکن است نسخه قرن بیستویکمی از آن باشد، که سپس به نسل بعدی منتقل میشود.»
او گفت: «توانایی یک انسان برای گفتن داستانهای زندگی خود و انتقال آن به دوستان و خانواده خود، در واقع طبیعیترین چیز است.»
آیا خدمات رستاخیز هوش مصنوعی ایمن و خصوصی هستند؟
کارشناسان و مطالعات به طور یکسان ابراز نگرانی کردهاند که چنین سرویسهایی ممکن است دادهها را خصوصی نگه ندارند.
اطلاعات شخصی یا دادههایی مانند پیامهای متنی به اشتراک گذاشته شده با این سرویسها به طور بالقوه توسط اشخاص ثالث قابل دسترسی است.
«رنه ریچاردسون گاسلاین» مدرس ارشد دانشکده MIT اسلون، هشدار داد حتی اگر شرکتی بگوید زمانی که شخصی برای اولین بار ثبت نام میکند، دادهها را خصوصی نگه میدارد، بازنگریهای رایج در شرایط و ضوابط و همچنین تغییرات احتمالی در مالکیت شرکت به این معنی است که نمی توان حریم خصوصی را تضمین کرد.
رورر و لوکاسیو هر دو اصرار داشتند که حریم خصوصی در قلب پروژههای آنها قرار دارد. رورر تنها زمانی میتواند مکالمات را مشاهده کند که کاربران درخواست پشتیبانی مشتری را ارسال کنند، در حالی که لوکاسیو دسترسی به میراث دیجیتال را برای بستگان مجاز محدود میکند.
با این حال، هر دو توافق کردند که چنین نگرانیهایی میتواند به طور بالقوه در مورد غولهای فناوری یا شرکتهای انتفاعی ظاهر شود.
یکی از نگرانیهای بزرگ این است که شرکتها ممکن است از رستاخیزهای هوش مصنوعی برای سفارشی کردن نحوه بازاریابی خود برای کاربران استفاده کنند.
مثل یک تبلیغ با صدای یک عزیز، یک تلنگر برای یک محصول در متن آنها.
منبع: AlJazeera