ابزارهای هوش مصنوعی به خودی خود قدرت افزایش یا کاهش اصالت و خلاقیت ما را ندارند. همه چیز به نحوه استفاده ما از آنها بستگی دارد.
استفاده از هوش مصنوعی زاینده در آموزش، اخیرا بحث و جدل گستردهای را در کنفرانسها و دیگر پلتفرمها در مورد تأثیر آن بر یادگیری دانش آموزان برانگیخته است. ابزارهای هوش مصنوعی در حال حاضر معمولاً توسط دانشآموزان در سطوح متوسطه و دانشگاهیی برای چندین هدف استفاده میشوند. در حالی که بسیاری از مربیان این پیشرفت را مثبت میبینند، برخی دیگر ابراز نگرانی میکنند که ممکن است منجر به سرقت ادبی، مانع خلاقیت و سبب از بین رفتن اصالت شود.
اخیراً، هنگام سخنرانی در کنفرانسی در مورد هوش مصنوعی در کالج چنای، یکی از استادان سخنرانی خود را در مورد “آیا هوش مصنوعی خلاقیت را میکشد؟” با یک سری سوالات طوفان فکری طراحی شده برای ارزیابی آشنایی با ابزارهای هوش مصنوعی و مزایای استفاده از آنها آغاز کرد. تقریباً همه حاضران پاسخ دادند که از ChatGPT و چند ابزار هوش مصنوعی دیگر برای کارهای مختلف دانشگاهی استفاده میکنند.
در فرصتی دیگر، هنگام برگزاری کارگاههای توسعه حرفهای برای معلمان، از شرکت کنندگان پرسیدیم که چرا از ChatGPT استفاده میکنند. پاسخ بیشتر برای کارهایی مانند تهیه طرح درس، ایجاد تمرین، تهیه پیش نویس سخنرانی و ویرایش اسناد بود. برخی اضافه کردند که ChatGPT اعتماد به نفس آنها را افزایش داده است و آنها را قادر میسازد نظرات خود را به طور مؤثرتری در انجمنهای مختلف بیان کنند، زیرا این ابزار به آنها کمک میکند تا زبان خود را اصلاح کنند.
خلاقیت به کمک هوش مصنوعی
درست است که هوش مصنوعی نمیتواند به همان روشی که انسانها می توانند، خلق کند، زیرا فاقد خلاقیت ذاتی است. انسانها دارای پتانسیل خلاق بسیار زیادی هستند که ماشینها نمیتوانند با آنها مقابله کنند. به عنوان مثال، موسیقی موسیقیدانان مشهور و سبک نگارش نویسندگان خلاق منحصر به فرد است.
به قول نویسنده فانتزی و علمی تخیلی جوانا ماسیجوسکا: «من میخواهم هوش مصنوعی لباسها و ظرفهایم را بشویید تا بتوانم هنر و نوشتنم را انجام دهم» هیچیک از طرفداران جیکی رولینگ انتظار ندارد که او از هوش مصنوعی برای نوشتن رمان استفاده کند، درست همانطور که هیچ طرفدار AR رحمان از او انتظار ندارد که با کمک هوش مصنوعی موسیقی بسازد.
مصنوعی، مصنوعی است، در حالی که طبیعی اصیل است. این بیانیه نباید به این معنا تفسیر شود که هوش مصنوعی نمیتواند برای اهداف خلاقانه یا تولیدی استفاده شود. اهدافی که هنرمندان خلاق از ابزارهای هوش مصنوعی برای آنها استفاده میکنند با اهدافی که دانش آموزان و معلمان از آنها استفاده میکنند کاملاً متفاوت است.
نوام چامسکی به طرز تحریک آمیزی هوش مصنوعی را “نرم افزار سرقت ادبی” توصیف کرد. در حالی که برخی از منتقدان استدلال میکنند که هوش مصنوعی صرفاً کلمات و عبارات موجود را کپی و اصلاح میکند، مدلهای تولیدی صرفاً محتوا را بازتولید نمیکنند. در عوض، آنها ترکیبهای جدیدی را ترکیب میکنند و بر اساس دادههایی که روی آنها آموزش دیدهاند، خروجیهای جدیدی تولید میکنند.
با این حال، استفاده از محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی به طور غیرانتقادی منعکس کننده فقدان اصالت، خلاقیت و تفکر انتقادی است. کسانی که هوش مصنوعی را تهدیدی برای یکپارچگی تحصیلی (صداقت، انصاف و مسئولیتپذیری) میدانند، اغلب پتانسیل آموزشی آن را درک نمیکنند. این سؤال را مطرح میکند که آیا ابزارهای هوش مصنوعی باید در مؤسسات آموزشی ممنوع، محدود یا ترویج شوند.
راهنمای خوب یا بد
در بحثی درباره نقش هوش مصنوعی در آموزش، یکی از معلمان خاطرنشان کرد که هوش مصنوعی به عنوان یک مربی برای دانش آموزان عمل میکند. پرسیدم آیا آن را خوب میداند یا بد؟ واقعیت این است که هوش مصنوعی بسته به اینکه چگونه از آن استفاده کنیم، میتواند یکی از این دو باشد. اعلانهایی که ارائه میدهیم نشاندهنده مقاصد ما هستند و هوش مصنوعی بر این اساس پاسخ میدهد.
هوش مصنوعی، به عنوان یک مربی خوب یا یک ابزار آموزشی، میتواند اعتماد به نفس را در زبان آموزان ایجاد کند، کنجکاوی آنها را برانگیزد، آنها را برای ارزیابی انتقادی محتوای تولید شده توانمند کند، خلاقیت را برانگیزد، اطلاعات را ترکیب کند، محتوا را به هر زبانی ویرایش یا ترجمه کند، به آنها کمک کند مهارتهای زبانی خود را بهبود بخشند. مطالب مطالعه را سازماندهی کنید، استقلال یادگیرنده را توسعه دهید، و یادگیری شخصی را با موثرتر و لذت بخشتر کردن آن افزایش دهید.
از سوی دیگر، به عنوان یک مربی بد، هوش مصنوعی میتواند همه چیز را برای دانشآموز انجام دهد: ایدههایی برای تکالیف درسی ایجاد کند، تکالیف را کامل کند، اسلایدهای ارائه را آماده و حتی این تصور را ایجاد کند که کاربر نویسنده اصلی مقالات، ارائهها و گزارش آن است.
هوش مصنوعی به بسیاری از دانشگاهیان، محققان و دانشجویانی که اکنون احساس میکنند زبان دیگر نباید مانعی برای بیان ایدههای جدید و یافتههای تحقیقاتی آنها باشد، توانمند کرده است، زیرا ابزارهای هوش مصنوعی به وظایف مرتبط با زبان کمک میکنند. به عبارت دیگر، به لطف هوش مصنوعی، دانشگاه ها اگر نگوییم نوآورتر و خلاقتر شدهاند، مولدتر شدهاند.
سواد هوش مصنوعی، به دانش و مهارتهایی اشاره دارد که افراد را قادر میسازد تا به طور انتقادی سیستمها و ابزارهای هوش مصنوعی را درک، ارزیابی و از آنها برای مشارکت ایمن و موثر در دنیای دیجیتالی فزاینده استفاده کنند. همین چند سال پیش، این اصطلاح عملاً ناشناخته بود، اما اکنون به یک مفهوم کلیدی در آموزش مدرن تبدیل شده است و اطمینان از سواد هوش مصنوعی دانشآموزان را ضروری میسازد.
با تلفن هوشمندو سایر ابزارها و اینترنت 24 ساعته، هر کسی میتواند در هر زمان و هر مکان در قرن 21 یاد بگیرد. اگر افراد هوش مصنوعی داشته باشند و یاد بگیرند که از ابزارهای هوش مصنوعی به طور مؤثر استفاده کنند، میتوانند با کمترین کمک معلمان به یادگیرندگانی خودراهبر تبدیل شوند.
بنابراین، مربیان باید به دانشآموزان بیاموزند که هوش مصنوعی چگونه کار میکند، نقاط قوت و محدودیتهای آن را بهطوریکه دانشآموزان متوجه شوند که چه زمانی و چگونه از آن به طور مؤثر استفاده کنند. این میتواند استفاده استراتژیکتر از هوش مصنوعی و خلاقیت را ترویج کند و اتکای بیش از حد به آن را کاهش دهد. آنها همچنین باید به مسائل اخلاقی مانند سرقت ادبی بپردازند و بر اهمیت پایبندی به سیاستهای هوش مصنوعی تأکید کنند.
ابزارهای هوش مصنوعی، به خودی خود، قدرت افزایش یا کاهش اصالت و خلاقیت ما را ندارند – این همه بستگی به نحوه استفاده ما از آنها دارد. وقتی بهجای اینکه بهعنوان یک عصا استفاده شوند، میتوانند به تولید ایده و به غلبه بر موانع ذهنی کمک و متون را اصلاح کنند، در نتیجه قابلیتهای خلاقانه را گسترش دهند.
با این حال، اتکای بیش از حد به هوش مصنوعی میتواند تنبلی شناختی یا اینرسی ذهنی را ایجاد کند، تواناییهای حل مسئله را تضعیف کند، تفکر مستقل را کاهش و ما را به دور زدن فرآیندهای تخیلی سوق دهد. از آنجایی که محتوای تولید شده با هوش مصنوعی اغلب الگوهایی را از دادههای آموزشی آن منعکس میکند، وابستگی بیش از حد به آن می تواند اصالت و خلاقیت را بیشتر محدود کند.
آیا هوش مصنوعی را دستیار خلاق خود میسازیم یا اجازه میدهیم به عصا تبدیل شود؟ توپ در زمین ما است – بیایید بازی درست را انجام دهیم.
منبع : thehindu