با رشد شهرنشینی و پیچیدگیهای اجتماعی، امنیت شهری به یکی از دغدغههای اساسی دولتها و نهادهای امنیتی تبدیل شده است. افزایش جرایم، ترافیک، ازدحام جمعیت و تهدیدات امنیتی نیازمند راهکارهایی نوآورانه برای حفظ نظم عمومی است. در این میان، هوش مصنوعی (AI) بهعنوان یک فناوری تحولآفرین، توانسته است نقش قابلتوجهی در بهبود امنیت شهری ایفا کند. از نظارت هوشمند و تحلیل دادههای جرم گرفته تا پیشبینی جرایم و کمک به نیروهای پلیس، این فناوری میتواند به کاهش نرخ جرم و افزایش کارایی سیستمهای امنیتی شهری کمک کند.
در این مقاله، به بررسی روشهای مختلفی که هوش مصنوعی میتواند در افزایش امنیت شهری، شناسایی جرایم، پیشگیری از وقوع آنها و کمک به نیروهای پلیس ایفای نقش کند، میپردازیم.
یکی از مهمترین ابزارهای افزایش امنیت در شهرها، سیستمهای نظارت تصویری است. در حالی که دوربینهای مداربسته (CCTV) سالهاست در شهرها مورد استفاده قرار میگیرند، مشکل اصلی این سیستمها، نیاز به نظارت انسانی مداوم و محدودیتهای پردازش دادههاست. هوش مصنوعی این محدودیتها را برطرف کرده و سیستمهای نظارتی را به ابزارهای هوشمند تحلیلگر تبدیل کرده است.
چگونه هوش مصنوعی به نظارت شهری کمک میکند؟
- تشخیص چهره و شناسایی افراد تحت تعقیب
هوش مصنوعی میتواند با استفاده از الگوریتمهای یادگیری عمیق (Deep Learning) چهرههای افراد را در تصاویر و ویدئوها شناسایی کند و آنها را با پایگاه داده افراد تحت تعقیب یا گمشده مطابقت دهد. این قابلیت باعث میشود که پلیس بتواند مجرمان را بهسرعت شناسایی و دستگیر کند.
- تشخیص رفتارهای مشکوک
الگوریتمهای بینایی ماشین میتوانند رفتارهای غیرعادی را در محیطهای عمومی شناسایی کنند. بهعنوان مثال، اگر فردی برای مدت طولانی در یک مکان رفتار غیرعادی داشته باشد، سیستم میتواند این فعالیت را بهعنوان یک تهدید بالقوه تشخیص داده و به نیروهای امنیتی هشدار دهد.
- ردیابی خودروهای سرقتی یا مشکوک
دوربینهای مجهز به هوش مصنوعی قادرند شماره پلاک خودروها را تشخیص داده و با پایگاه داده پلیس مقایسه کنند. این قابلیت باعث میشود که خودروهای مسروقه یا مشکوک به سرعت شناسایی و متوقف شوند.
پیشبینی و جلوگیری از وقوع جرایم با هوش مصنوعی
یکی از مزایای بزرگ هوش مصنوعی، توانایی آن در تحلیل دادههای تاریخی برای پیشبینی جرایم احتمالی است. این فناوری میتواند به نیروهای امنیتی کمک کند قبل از وقوع جرم، آن را پیشبینی کرده و اقدامات پیشگیرانه انجام دهند.
چگونه هوش مصنوعی میتواند جرایم را پیشبینی کند؟
- تحلیل الگوهای جرم و جنایت
هوش مصنوعی با بررسی دادههای مربوط به جرایم گذشته، میتواند الگوهایی را شناسایی کند که نشان میدهند احتمال وقوع جرم در کدام مناطق بیشتر است. بهعنوان مثال، اگر در منطقهای خاص میزان سرقت افزایش یابد، سیستم میتواند هشدار دهد و نیروی پلیس را برای گشتزنی بیشتر در آن منطقه مستقر کند.
- پیشبینی رفتار مجرمان
با استفاده از تحلیل دادههای مربوط به رفتارهای افراد تحت تعقیب، سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند پیشبینی کنند که احتمال وقوع جرم توسط فرد خاصی چقدر است و چه اقداماتی باید برای جلوگیری از آن انجام شود.
- تشخیص فعالیتهای مشکوک در فضای مجازی
بسیاری از فعالیتهای مجرمانه از طریق اینترنت و شبکههای اجتماعی سازماندهی میشوند. هوش مصنوعی میتواند پیامها، تصاویر و رفتارهای آنلاین را تحلیل کرده و در صورت مشاهده فعالیتهای مشکوک (مانند برنامهریزی برای انجام جرم)، هشدار دهد.
استفاده از رباتها و پهپادهای مجهز به هوش مصنوعی برای گشتزنی شهری
در بسیاری از کشورها، از رباتها و پهپادهای هوشمند برای گشتزنی در شهرها و مناطق حساس استفاده میشود. این فناوریها میتوانند جایگزین نیروهای انسانی در مناطق خطرناک شوند و نظارت ۲۴ ساعته و بدون وقفه را فراهم کنند.
نقش رباتها و پهپادها در افزایش امنیت شهری
- نظارت بر خیابانها و اماکن عمومی
پهپادهای مجهز به دوربین و هوش مصنوعی میتوانند بهصورت خودکار در شهرها پرواز کرده و فعالیتهای مشکوک را شناسایی کنند.
- کمک به عملیات امداد و نجات
در حوادثی مانند زلزله یا آتشسوزی، پهپادهای هوشمند میتوانند با بررسی منطقه، افراد گرفتار را شناسایی کرده و اطلاعات را در اختیار تیمهای امدادی قرار دهند.
- مقابله با هرجومرجهای خیابانی
رباتهای پلیس میتوانند در کنترل اجتماعات بزرگ، مدیریت ترافیک و حتی مقابله با شورشهای خیابانی کمک کنند.
تحلیل گفتار و متن برای شناسایی تهدیدات امنیتی
در دنیای امروز، تهدیدات امنیتی دیگر محدود به فضای فیزیکی نیستند. بسیاری از حملات تروریستی، کلاهبرداریها و اقدامات مجرمانه از طریق فضای مجازی و ارتباطات الکترونیکی انجام میشود.
هوش مصنوعی میتواند از طریق پردازش زبان طبیعی (NLP) مکالمات، پیامها و محتوای منتشرشده در اینترنت را تحلیل کرده و نشانههای تهدیدآمیز را شناسایی کند.
نمونههایی از کاربرد تحلیل گفتار و متن در امنیت شهری
- شناسایی تهدیدهای تروریستی در پیامهای آنلاین
سیستمهای هوش مصنوعی میتوانند شبکههای اجتماعی، ایمیلها و پیامهای مشکوک را تحلیل کرده و تهدیدات امنیتی را شناسایی کنند.
- تشخیص تماسهای مشکوک به کلاهبرداری
در بسیاری از کشورها، پلیس از هوش مصنوعی برای تحلیل مکالمات تلفنی و شناسایی تماسهای کلاهبرداری استفاده میکند.
- پیشبینی خشونت و درگیریهای احتمالی
هوش مصنوعی میتواند با بررسی مکالمات و پستهای منتشرشده در اینترنت، افزایش تنشهای اجتماعی را پیشبینی کند و اقدامات لازم برای جلوگیری از آنها را توصیه کند.
جمعبندی
هوش مصنوعی، یک ابزار انقلابی برای افزایش امنیت شهری است. از نظارت هوشمند و تحلیل دادههای جرایم گرفته تا پیشبینی رفتارهای مشکوک و استفاده از رباتها و پهپادهای نظارتی، این فناوری پلیس و نیروهای امنیتی را توانمندتر کرده و شهرها را امنتر میکند.
با سرمایهگذاری بر روی هوش مصنوعی و توسعه سیستمهای امنیتی هوشمند، دولتها میتوانند نرخ جرم و جنایت را کاهش داده، کارایی نیروهای پلیس را افزایش دهند و زندگی ایمنتری برای شهروندان فراهم کنند. آینده امنیت شهری در گرو بهکارگیری فناوریهای هوشمند و نوآورانه است، و هوش مصنوعی یکی از ستونهای اصلی این تحول خواهد بود.