اگر امروز ChatGPT تبدیل به داغترین فناوری روز جهان شده، آن را مدیون «ایلان ماسک» و شرکت هوش مصنوعی OpenAI هستیم.
سال 2015 سال مهمی برای هوش مصنوعی بود. در این سال ایلان ماسک با همراهی «سم آلتمن» شرکت اوپن ای آی را در سانفرانسیسکو تاسیس کردند. ماسک و آلتمن با جلب همکاری برخی دیگر از غولهای «سلیکون ولی» موفق شدند تا یک میلیارد دلار سرمایه برای توسعه OpenAI جذب کنند.
شرکت هوش مصنوعی OpenAI بعد از تاسیس، خود و ماموریتش را اینگونه در یکی از پستهای وبلاگش معرفی کرد: «OpenAI یک شرکت غیرانتفاعی تحقیقات هوش مصنوعی است. ماموریت ما این است که اطمینان حاصل کنیم هوش مصنوعی به نفع تمام بشریت است. به روشی جامع و بدون امیدی به کسب سود.»
اگر میخواهید از نمایی نزدیک با OpenAI آشنا شوید، ویدیو زیر را مشاهده کنید.
هدف OpenAI پیشرفت هوش مصنوعی به گونهای است که به نفع کل بشریت باشد. برای دستیابی به این هدف، این سازمان تحقیقاتی را در زمینههای مختلفی مانند پردازش زبان طبیعی، رباتیک و بینایی کامپیوتر انجام میدهد. علاوه بر این، OpenAI برای توسعه فناوریهای پیشرفته، مانند مدلهای زبان GPT، که به دلیل عملکرد چشمگیرشان توجه زیادی را به خود جلب کردهاند، شناخته شده است.
امروز OpenAI به مهمترین مرجع تحقیقاتی هوش منصوعی در دنیا تبدیل شده است. نه فقط ماسک و آلتمن، که شرکت مایکروسافت، بنیاد خیریه مشهور هافمن و شرکت سرمایهگذاری خطر پذیر «خسلا» نیز جزء حامیان مالی و معنوی OpenAI هستند.
محصولات شرکت هوش مصنوعی OpenAI
در طول سالها، OpenAI با نوآوریها و محصولاتی که هدفشان تقلید رفتار انسان و حتی پیشی گرفتن از هوش انسانی است، استانداردهای بالایی در بخش هوش مصنوعی عمومی ایجاد کرده است.
در ادامه با مهمترین محصولات این شرکت آشنا میشویم.
OpenAI Gym
در آوریل 2016، این شرکت از راهاندازی OpenAI Gym خبر داد. ابزاری برای توسعه و مقایسه الگوریتمهای یادگیری تقویتی.
یادگیری تقویتی (RL) زیرشاخه یادگیری ماشین است که به تصمیمگیری و کنترل حرکتی مربوط میشود. OpenAI میگوید «یادگیری تقویتی» یعنی چگونه یک عامل میتواند یاد بگیرد که چطور به اهدافش در یک محیط پیچیده و نامطمئن دست یابد. این محیطها از رباتهای شبیهسازی شده تا بازیهای آتاری و ارزیابیهای الگوریتمی را شامل میشود.
به زبان ساده، OpenAI Gym محققان و سازمانهای تحقیقاتی را قادر میسازد تا بهترین نتیجه را به دست آورند و بر اساس ورودیهای هوش مصنوعی به یک تصمیم قطعی برسند. در واقع، این باشگاه در ابتدا برای پیشبرد تحقیقات یادگیری تقویتی عمیق خود شرکت و گسترش هوش مصنوعی در حوزه ارزیابی قطعی تاسیس شد.
همچنین بخوانید: چت جی پی تی چیست؟
OpenAI Universe
یونیورس یک پلتفرم نرمافزاری برای اندازهگیری و آموزش هوش عمومی هوش مصنوعی در حوزه بازیها، وبسایتها و سایر برنامههای کاربردی در جهان است که در سال 2016 توسعه داده شد.
یک سیستم هوش مصنوعی باید بتواند وظایفی را که انسانها با کامپیوتر انجام میدهد، با موفقیت و بهدرستی انجام دهد.
علاوه بر این، Universe به آموزش یک عامل هوش مصنوعی در تکمیل وظایف کامپیوتر نیز کمک میکند. و هنگامی که با OpenAI Gym همراه شود، این مکانیسم یادگیری عمیق نیز از تجربیات خود استفاده میکند و با محیطهای دشوار یا دیده نشده سازگار میشود تا بتواند وظایف محولهاش را با دقت تکمیل کند.
OpenAi Five
OpenAI Five تیمی متشکل از پنج ربات است که توسط شرکت هوش مصنوعی OpenAI مدیریت میشوند که بازی Dota 2 را از طریق الگوریتمهای آزمون و خطا یاد بگیرند.
این رباتها ابتدا پس از شکست دادن یک بازیکن حرفهای در یک مسابقه تک به تک مورد توجه قرار گرفتند. رباتها از یادگیری تقویتی استفاده میکنند و میتوانند با هم به عنوان یک تیم کامل بازی کنند و در نهایت بازیکنان آماتور و نیمهحرفهای را شکست دهند.
اگرچه آنها در دو مسابقه نمایشگاهی مقابل بازیکنان حرفهای شکست خوردند، اما نهایتا توانستند قهرمانان جهان را در یک مسابقه نمایشی زنده شکست دهند. در یک رقابت آنلاین چهار روزه، رباتها 99.4 درصد از مجموع 42729 بازی انجام شده را برنده شدند.
GPT-1
مقالهای مربوط به پیشآموزش مولد یک مدل زبان مبتنی بر هوش مصنوعی در 11 ژوئن 2018 در وبسایت OpenAI منتشر شد و نشان داد که چگونه یک مدل زبانی میتواند دانش جهانی را به دست آورد و آن را در اختیار انسان قرار دهد.
این مدل به سرعت تحت توسعه قرار گرفت و نسخههای 2، 3 و 4 آن توسط شرکت هوش مصنوعی OpenAI منتشر شد. هرکدام از این نسخهها به نسبت نسخه قبلی از پیشرفت و قدرت قابل توجه بیشتری برخوردار بود.
OpenAI ChatGPT
پیشرفت یادگیری ماشینی برای ورود هوش مصنوعی به بخش تعاملات انسانی، یک نوآوری راهگشاست. ChatGPT همان شکلی از هوش مصنوعی است که توانست در قالب یک چتبات پیشرفته وارد تعامل روزمره با انسانها شود.
ChatGPT یک برنامه نرمافزاری مبتنی بر هوش مصنوعی است که میتواند مکالماتی شبیه مکالمات انسان ایجاد کند. ChatGPT در 30 نوامبر سال 2022 معرفی شد و در عرض یک هفته میلیونها کاربر شروع به استفاده مداوم از آن کردند!
OpenAI در یکی از پستهای بلاگش اعلام کرد که مدل ChatGPT آنها با یک تکنیک یادگیری ماشینی عمیق به نام «یادگیری تقویتی از بازخورد انسانی (RLHF)» آموزش دیده است که به شبیهسازی گفتگو، پاسخ به سوالات بعدی، پذیرش اشتباهات، به چالش کشیدن مقدمات نادرست و رد درخواستهای نامناسب کمک میکند.
ظهور ChatGPT انقلابی در حوزه هوش مصنوعی ایجاد کرد. «بیل گیتس» آن را به اندازه ابداع اینترنت مهم خواند و ماسک در توییتی نوشت: «ChatGPT به شکل خوشایندی ترسناک است! ما فاصلهای تا هوش مصنوعی بسیار قوی نداریم.»
البته ماسک بعدها با اعلام اینکه OpenAI برای آموزش بیشتر «چت جیپیتی» به دیتابیس توییتر وصل است گفت قرار بوده که OpanAI به عنوان یک منبع متنباز و غیرانتفاعی کارش را دنبال کند که در حال حاضر هیچکدام از این دو ویژگی را ندارد.
همین دغدغهها بود که به جدایی ماسک از شرکت هوش مصنوعی OpenAI منجر شد.
OpenAI و ماجرای جدایی ایلان ماسک
در سال 2018 و سه سال پس از شروع به کار این شرکت، ایلان ماسک از هیئت مدیره OpenAI استعفا داد تا از هرگونه تضاد منافع در آینده جلوگیری کند، زیرا شرکت اصلیاش «تسلا» نیز مشغول تحقیق و توسعه هوش مصنوعی است. با این حال ماسک به کمکهای مالی خود به این موسسه غیرانتفاعی ادامه میدهد و قرار است مشاور همیشگی OpenAI باشد.
اگرچه استعفای ایلان ماسک توسط OpenAI به دلیل تضاد منافع اعلام شد، اما مدیر فعلی توییتر بعدها گفت که دلیل استعفایش این بوده که نمیتوانسته با برخی از تصمیمات خاص این شرکت موافقت کند. به علاوه اینکه تیم استعدادیابی تسلا تمایل داشت شماری از کارکنان مستعد شرکت هوش مصنوعی OpenAI را شکار کند و به همین دلیل بهتر بود راه طرفین از یکدیگر جدا میشد.
سال 2020 یکی از موسسات تحقیقاتی وابسته به دانشگاه MIT طی تحقیقاتش متوجه شد که OpenAI به صورت مخفی در حال توسعه یک مدل تجاری هوش مصنوعی برای درآمدزایی است. از آنجایی که این شرکت در بدو تولد اعلام کرده بود برای کسب سود کار نمیکند و غیرانتفاعی است، این موضوع انتقادات و هراسهای زیادی را به همراه داشت.
به همین دلیل هم ایلان ماسک انتقاداتی را به شرکت هوش مصنوعی OpenAI مطرح و در توییتی اعلام کرد شیوه کار این شرکت باید شفافتر باشد. ماسک همچنین در مورد نگرانیهای امنیتی محصولات شرکت سوالاتی را مطرح کرده و در توییتی به «داریو آمودی» مهندس سابق گوگل که اکنون استراتژی OpenAI را رهبری میکند، اشاره کرده و گفت: «من در حال حاضر هیچ کنترلی نسبت به OpenAI ندارم و بینشم نسبت به آن محدود است. در زمینه حفظ امنیت نمیتوان به “داریو” اعتماد چندانی کرد.»
ChatGPT در ایران
استفاده از ChatGPT به عنوان مهمترین محصول OpenAI، خیلی زود به ایران هم رسید و کاربران در فضای مجازی شروع به استفاده از آن کردند.
البته استفاده از امکانات ChatGPT در ایران با مشکلاتی همراه بود. از جمله اینکه فقط از طریق مرورگر میشد از آن استفاده کرد، به علاوه اینکه استفاده حرفهایتر از آن مستلزم پرداخت هزینه بود که این موضوع با توجه به گرانی نرخ ارز و پیچیدگیهای پرداخت ارزی اینترنتی در ایران تبدیل به یک معضل میشد.
از اسفندماه سال 1401 اپلیکیشن زیگپ ZIAGAP با هدف فراهم کردن دسترسی آسان کاربران ایرانی به ChatGPT و سایر موتورهای هوش مصنوعی راهاندازی شد.
زیگپ ZIGAP علاوه بر پشتیبانی از زبانهای مختلف، امکان گفتگوی صوتی را هم برای کاربرانش فراهم کرده و در نسخه جدیدش با اتصال به موتور DALL-E، قادر به خلق تصاویر هوش مصنوعی نیز هست.
نسخه اندروید زیگپ را میتوانید بهراحتی از کافه بازار دانلود کنید.