هوش مصنوعی همه را درگیر خود کرده است. از روسای جمهور کشورها و مدیران غولهای فناوری گرفته تا رهبران مذهبی مانند «پاپ»، همه درباره هوش مصنوعی، مزایا و خطرات احتمالی آن صحبت میکنند. تحصیل در رشته هوش مصنوعی نیز کم کم دارد مورد توجه قرار میگیرد
داغ بودن بحث هوش مصنوعی حاکی از این است که این فناوری نقش مهم و بسیار پررنگی را در آینده بشر ایفا خواهد کرد. اما باید از این موضوع خوشحال بود یا ناراحت؟
چشمانداز برای مشاغل هوش مصنوعی روشن است، این خبری خوب برای کسانی است که میترسند هوش مصنوعی باعث شغلزدایی از انسانها شود. اما تحلیلها حاکی از این است که این فناوری شاید جای برخی از مشاغل را بگیرد، اما به ایجاد شغلهای جدید با بازار کار عالی نیز منجر خواهد شد. مثلا سایت Indeed گزارش داده که مهندسان یادگیری ماشین و دانشمندان علم داده در طول سه سال گذشته، در صد فهرست بهترین مشاغل این وبسایت قرار داشتهاند.
اداره آمار کار ایالات متحده (BLS) مشاغل هوش مصنوعی را با دانشمندان تحقیقات کامپیوتری و اطلاعاتی گروهبندی و خاطرنشان کرده بود که «پیشبینی میشود استخدام دانشمندان تحقیقاتی کامپیوتر و اطلاعات از سال 2021 تا 2031، 21% درصد رشد کند. این میزان رشد بسیار سریعتر از میانگین رشد سایر مشاغل در آمریکاست.
رشد مشاغل مربوط به هوش مصنوعی یعنی اینکه بازار کار بسیار جذاب، پردرآمد و داغی در انتظار افرادی خواهد بود که در رشتههای مربوط به یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی تحصیل میکنند.
رشته هوش مصنوعی در ایران
اما آیا در ایران هم میشود در رشته هوش مصنوعی تحصیل کرد و سهمی از بازار کار بینالمللی این رشته داشت؟
در ادامه مطلب میخواهیم شما را با رشته هوش مصنوعی در ایران، دانشگاههایی که این رشته در آنها تدریس میشود و مفاد درسی رشته هوش مصنوعی در ایران آشنا کنیم.
رشته هوش مصنوعی در ایران، در حال حاضر گرایشی است که در مقطع کارشناسی ارشد میتوانید در آن تحصیل کنید. برای تحصیل در این رشته بهتر است رشته شما در دوره کارشناسی، علوم یا مهندسی کامپیوتر بوده باشد.
بیاید اول نگاهی کنیم به برترین دانشگاههایی که در کشور که گرایش هوش مصنوعی دارند و بعد برویم سراغ واحدهای درسی این رشته آیندهدار.
بهترین دانشگاههای دولتی برای تحصیل رشته هوش مصنوعی در ایران
- دانشگاه صنعتی شریف
- دانشگاه تهران
- دانشگاه امیرکبیر
- دانشگاه بهشتی
- دانشگاه علموصنعت
- دانشگاه صنعتی خواجهنصیر
- دانشگاه صنعتی اصفهان
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه باهنر یزد
- دانشگاه بوعلی همدان
- دانشگاه چمران بوشهر
- دانشگاه کردستان
- دانشگاه هرمزگان
برخی از واحدهای دانشگاه آزاد حاوی رشته هوش مصنوعی در ایران
- تهران شمال
- تهران جنوب
- تهران مرکز
- شیراز
- اصفهان
- رفسنجان
- شهرقدس
- بردسیر
- نورآباد ممسنی
- قوچان
- میبد
- اقلید
- دزفول
- نجفآباد
- ندر
- واحد فردوسی
- واحد علوم تحقیقات
- لاهیجان
- میانه
- شهرکرد
- کازورن
- کرمان
- بافت
- بیرجند
- ملارد
- صفادشت
- قوچان
- قزوین
- بوئینزهرا
- همدان
برخی از واحدهای درسی رشته هوش مصنوعی در ایران
هنگام انتخاب هوش مصنوعی به عنوان رشته تحصیلی بهتر است از جزئیات این رشته و دروسی که قرار است در آن تدریس شود اطلاع داشته باشیم. به همین خاطر در ادامه به مهمترین واحدهای درسی رشته هوش مصنوعی در ایران اشاره میکنیم:
- یادگیری ماشینی
- شبکههای عصبی
- پردازش تصویر
- رباتیک
- برنامهریزی
- بینایی ماشین
- پردازش تکاملی
- منطق فازی
- محاسبات نوین
- پردازش گفتار
- سیستمهای خبره
تحصیل رشته هوش مصنوعی در خارج از ایران
اما اگر قصد دارید برای تحصیل در این رشته، مهاجرت تحصیلی داشته باشید، نیاز است بدانید در کدام کشورها، کدام دانشگاهها در حیطه آموزش هوش مصنوعی صاحب رتبه برتر هستند. در فهرست زیر به بهترین دانشگاههای محل تحصیل رشته هوش مصنوعی در اروپا و آمریکای شمالی اشاره میکنیم.
- آمریکا:
- دانشگاه استنفورد
- دانشگاه هاروارد
- دانشگاه MIT
- انگلستان:
- دانشگاه کمبریج
- دانشگاه آکسفورد
- ایمپریال کالج لندن
- آلمان:
- دانشگاه فنی مونیخ
- انستیتوی تکنولوژی کارلسروهه
- دانشگاه فنی برلین
در آسیا هم «دانشگاه ملی سئول»، «دانشگاه توکیو» و «کیوتو» از سرمداران آموزش رشته هوش مصنوعی هستند.
6 شغل برتر حوزه هوش مصنوعی
با ظهور ChatGPT در طول رونق اخیر هوش مصنوعی، ممکن است بخواهید شغلی در زمینه هوش مصنوعی برای خودتان در نظر بگیرید. اما چه شغلی؟ چگونه باید در این زمینه شغلی پیدا کرد؟ حال که با نحوه ورود به رشته هوش مصنوعی در ایران آشنا شدید، اجازه دهید شما را با مشاغل این حوزه و راههای ورود به این مشاغل نیز آشنا کنیم.
در ضمن به شما خواهیم گفت که میانگین درآمد سالانه بینالمللی هرکدام از این مشاغل هوش مصنوعی چقدر است.
- مهندس هوش مصنوعی | AI engineer
مهندسان هوش مصنوعی، افراد حرفهای هستند که از هوش مصنوعی و تکنیکهای یادگیری ماشین برای توسعه برنامهها و سیستمهایی استفاده میکنند که به سازمانها کمک میکند کارآمدتر شوند.
مهندسی هوش مصنوعی بر توسعه ابزارها، سیستمها و فرایندهایی تمرکز دارد که هوش مصنوعی را قادر میسازد تا برای حل مشکلات دنیای واقعی به کار رود. الگوریتمهای هوش مصنوعی توسط دادهها آموزش داده میشوند که به آنها کمک میکند تا یاد بگیرند و عملکرد بهتری داشته باشند. مهندسان هوش مصنوعی میتوانند به کاهش هزینهها، افزایش بهرهوری و سود و ارائه توصیههای تجاری کمک کنند.
میانگین درآمد سالانه در آمریکا: 120.000 دلار
- مهندس یادگیری ماشینی | Machine learning engineer
مهندسان یادگیری ماشینی متخصصانی هستند که درباره هوش مصنوعی مسئول یادگیری ماشین تحقیق و آن را ساخته و طراحی میکنند. آنها سیستمهای هوش مصنوعی موجود را نیز حفظ میکنند و بهبود میبخشند.
یک مهندس یادگیری ماشین اغلب به عنوان رابط با سایر اعضای تیم علم داده عمل میکند و با دانشمندان داده که مدلهایی را برای ساختن سیستمهای هوش مصنوعی توسعه میدهند، همکاری میکند. آنها آزمایشها و تستهای لازم را انجام میدهند، به تجزیهوتحلیلهای آماری میپردازند و سیستمهای یادگیری ماشین را توسعه میدهند.
میانگین درآمد سالانه در آمریکا: 125.000 دلار
- مهندس داده | Data engineer
مهندسان داده سیستمهایی میسازند که دادههای خام را جمعآوری، مدیریت و به اطلاعات قابل استفاده برای تفسیر دانشمندان داده، تحلیلگران کسبوکار و دیگر متخصصان داده تبدیل میکنند. آنها دادهها را در دسترس قرار میدهند تا سازمانها بتوانند از آن برای ارزیابی و بهینهسازی عملکرد خود استفاده کنند. مهندسی داده حوزه وسیعی است که تقریبا در هر صنعتی کاربرد دارد.
میانگین درآمد سالانه در آمریکا: 115.000 دلار
- مهندس رباتیک | Robotics engineer
مهندسان رباتیک کاربردهای رباتیکی را برای بسیاری از صنایع از جمله خودروسازی، تولید، دفاع و پزشکی توسعه میدهند. یک مهندس رباتیک محصولات جدید طراحی یا نمونههای اولیه را برای آزمایش مونتاژ میکند.
برخی ممکن است در یک کارخانه تولیدی بر رباتها در حین تولید نظارت کنند، در حالیکه برخی دیگر بر عملکرد آنها در دنیای واقعی نظارت میکنند. مهندسی رباتیک عناصر مهندسی مکانیک و برق را با علم کامپیوتر ترکیب میکند.
میانگین درآمد سالانه در آمریکا: 101.000 دلار
- مهندس نرمافزار | Software engineer
مهندسان نرمافزار که به آنها توسعهدهنده Developer نیز گفته میشود، نرمافزارهایی را برای کامپیوترها و اپلیکیشنها طراحی و ایجاد میکنند.
این مهندسان از زبانهای برنامهنویسی، پلتفرم ها و معماریها برای توسعه هر چیزی – از یک بازی کامپیوتری گرفته تا سیستمهای کنترل شبکه – استفاده میکنند. یک مهندس نرمافزار همچنین ممکن است نرمافزار ساخته شده توسط مهندسان دیگر را آزمایش، بهبود و از آن نگهداری کند. اگر شما یک متفکر تحلیلی هستید که از حل مشکلات و بهبود سیستمهای دیجیتال لذت می برید، ممکن است این شغل برای شما مفید باشد.
میانگین درآمد سالانه در آمریکا: 107.000 دلار
- دانشمند داده | Data scientist
دانشمندان داده تعیین میکنند که یک سازمان یا تیم چه سوالاتی را باید بپرسند و به آنها کمک میکنند تا با استفاده از دادهها، به آن سوالات پاسخ دهند. آنها اغلب مدلهای پیشبینی را توسعه میدهند که برای نظریهپردازی و پیشبینی الگوها و نتایج استفاده میشود.
یک دانشمند داده ممکن است از تکنیکهای یادگیری ماشینی برای بهبود کیفیت دادهها یا محصولات ارائهشده استفاده کند.
میانگین درآمد سالانه در آمریکا: 126.000 دلار
چگونه یک شغل مربوط به هوش مصنوعی بگیریم؟
وقتی صحبت از اشتغال در حوزه هوش مصنوعی میشود، احتمالا دوست دارید بدانید اشتغال در هوش مصنوعی نیازمند چه مهارتها و شایستگیهایی است.
در ادامه از روشهای رایج برای یافتن شغل در هوش مصنوعی صحبت خواهیم کرد، اما به خاطر داشته باشید که مسیر شما بسته به نوع شغل، سطح و صنعت متفاوت خواهد بود.
مدرک تحصیلی بگیرید
درباره رشته هوش مصنوعی در ایران گفتیم. انتظار میرود اکثر مشاغل در هوش مصنوعی به مدرک لیسانس یا بالاتر نیاز داشته باشند. برای برخی از موقعیتهای ابتدایی، ممکن است فقط به مدرک کاردانی نیاز داشته باشید یا از شما مدرک نخواهند، اما این اتفاق، غیرمعمول است.
اکثر افرادی که در حوزه هوش مصنوعی کار میکنند مدرک کارشناسی در علوم کامپیوتر، ریاضیات یا رشتههای مرتبط دریافت کردهاند.
مهارت کسب کنید و گواهینامه بگیرید
اگر در حال حاضر مدرک کارشناسی خود را در رشتهای مرتبط با هوش مصنوعی گرفتهاید، برای یادگیری مهارتهای فنی در دورههای تخصصی حضوری یا آنلاین بینالمللی ثبتنام کنید. حتی اگر مدرک ندارید، گواهینامهها به کارفرمایان بالقوه نشان میدهد که در مورد اهداف شغلیتان و سرمایهگذاری روی مهارتهای خود جدی هستید.
برای مشاغل سطح ابتدایی درخواست دهید
هنگامی که از سطح تحصیلات خود اطمینان پیدا کردید، شروع به تحقیق و درخواست برای مشاغل کنید. بسیاری از مشاغل سطح ابتدایی هوش مصنوعی مانند مهندس نرمافزار یا توسعهدهنده، در شرح شغلشان «سطح ابتدایی» یا نیاز به «نیروی جوان» را ذکر میکنند. مشاغلی که به کمتر از سه سال تجربه نیاز دارند، بهترین انتخاب ممکن هستند.
اگر در جستجوی شغل خود مشکل دارید، سعی کنید برای کارآموزی درخواست دهید یا یک پروژه فریلنسری شروع کنید تا مهارتهایتان تقویت شود. در مورد کار خود بازخورد دریافت خواهید کرد و صاحب روابطی خواهید شد که ممکن است در آینده برای شما مفید باشد.