مذاکره خالقان هوش مصنوعی بر سر موضوع کپی‌رایت

طبق ادعای این منابع، رسانه‌هایی از جمله News Corp، Axel Springer، The New York Times و The Guardian هر کدام با حداقل یکی از شرکت‌های فناوری تولیدکننده ابزارهای هوش مصنوعی مولد در حال مذاکره بوده‌اند.

هوش مصنوعی و کپی‌رایت

افراد ذی‌نفع در این مذاکرات که در مراحل اولیه‌اش قرار دارد، اضافه کردند که این مذاکرات-معاملات می‌تواند شامل پرداخت هزینه‌ای به سبک اشتراک از طرف شرکت‌های فناوری به رسانه‌ها باشد. هدف از این پرداخت این است که از طریق انتشار محتوای خبری، فناوری زیربنایی چت‌بات‌هایی نظیر ChatGPT و گوگل بارد توسعه پیدا کند.

این گفتگوها در حالی صورت می‌گیرد که گروه‌های رسانه‌ای نگرانی خود را نسبت به تهدیدی که هوش مصنوعی برای صنعت تولید خبر ایجاد می‌کند اعلام کرده‌اند.

رسانه‌ها همچنین نگرانند که محتوای آن‌ها بدون در نظر گرفتن حق کپی‌رایت توسط چت‌بات‌های OpenAI و گوگل مورد استفاده قرار بگیرد.

برخی از شرکت‌ها مانند Stability AI و OpenAI با خطر پیگرد قانونی توسط هنرمندان، آژانس‌های عکس و برنامه‌نویس‌ها مواجه هستند که ادعای نقض قرارداد و کپی‌رایت دارند.

«رابرت تامسون» مدیر اجرایی News Corp، در ماه می در یک کنفرانس رسانه‌ای، خشم صنعت رسانه از هوش مصنوعی را خلاصه کرد و گفت: «حق مالکیت [رسانه‌ها] در معرض تهدید است و ما باید برای جبران آن به شدت بحث کنیم».

او افزود که هوش مصنوعی «به گونه‌ای طراحی شده است که باعث می‌شود خواننده هرگز از یک وب‌سایت روزنامه‌نگاری بازدید نکند، بنابراین به‌طور مهلکی آن روزنامه‌نگاری را تضعیف می‌کند».

از همین رو و با توجه به همین نگرانی‌هاست یک معامله، می‌توانند طرح سازنده‌ای را جهت تعامل سازمان‌های خبری با شرکت‌های مولد هوش مصنوعی تعیین کند. 

نظرات متفاوت در مورد هوش مصنوعی و کپی‌رایت

نشریه «Financial Times» هم که در حال بحث بر سر این موضوع است، نوشته: «کپی‌رایت یک موضوع حیاتی برای همه ناشران است. به عنوان یک صنعت باید از ارزش روزنامه‌نگاری و مدل کسب‌و‌کار خود محافظت کنیم. درگیر شدن در گفتگوی سازنده با شرکت‌های مولد هوش مصنوعی، همان‌طور که الان در حال وقوع است، بهترین راه برای دستیابی به آن است.»

مدیران صنعت رسانه می‌خواهند از اشتباهات دوران اولیه اینترنت اجتناب کنند؛ زمانی که بسیاری مقالات منتشر شده در رسانه‌ها را به صورت آنلاین به صورت رایگان ارائه می‌کردند که در نهایت به مدل کسب‌وکار آن‌ها آسیب می‌زد. گروه‌های فناوری بزرگ مانند گوگل و فیس‌بوک سپس با استفاده از این مقالات، توانستند بدون پرداخت حق مالکیت، کسب‌وکارهای تبلیغاتی آنلاین چند میلیارد دلاری راه‌اندازی کنند!  

همان‌طور که محبوبیت هوش مصنوعی‌های مولد مانند ChatGPT افزایش یافته، با توجه به توانایی این فناوری برای تولید متونی که انگار توسط انسان نوشته شده، نگرانی‌های صنعت خبر نیز افزایش پیدا کرده است.

گوگل اخیرا از یک فناوری مولد جستجو رونمایی کرده که یک باکس حاوی اطلاعات تولیدشده توسط هوش مصنوعی را در بالای قالب سنتی لینک‌های وب خود قرار می‌دهد. این امکان در آمریکا قابل استفاده و در حال آماده‌سازی برای انتشار در سراسر جهان است.

برخی از بحث‌ها در حال حاضر شامل تلاش برای یافتن یک مدل قیمت‌گذاری برای محتوای خبری است، که قرار است به عنوان داده‌های آموزشی برای مدل‌های هوش مصنوعی استفاده شود. به گفته یکی از مدیران صنعت، بازه‌ای که توسط ناشران مورد بحث قرار گرفته بود، بین 5 تا 20 میلیون دلار در سال است.

به این ترتیب شرکت‌هایی مانند OpenAI، گوگل، مایکروسافت و Adobe احتمالا در آینده‌ای نزدیک موظف خواهند شد تا با پرداخت حق اشتراکی قابل توجه به رسانه‌های خبری، از محتوای آن‌ها برای آموزش و توسعه هوش‌های مصنوعی مولد خود استفاده کنند.

«ماتیاس دوفنر» مدیر اجرایی شرکت Axel Springer که با نمایندگان گوگل، مایکروسافت و OpenAI ملاقات کرده، می‌گوید که اولین انتخاب آن‌ها ایجاد یک مدل کمّی، شبیه به مدل توسعه‌یافته‌ای است که در صنعت موسیقی و توسط ایستگاه‌های رادیویی، سرویس‌های استریم و کلوپ‌های شبانه از آن استفاده می‌شود.

در این مدل، استفاده‌کنندگان موسیقی موظفند بابت هربار پخش یک قطعه موسیقی، مبلغی را به صاحب اثر پرداخت کنند. چنین سازوکاری شرکت‌های هوش مصنوعی را ملزم می‌کند که تا به استفاده خود از محتوای رسانه‌های مختلف اعتراف کنند، کاری که در حال حاضر انجام نمی‌شود.

«دوفنر» که شرکتش در برلین، صاحب مطرح‌ترین نشریات موجود در آلمان است گفته که از نظر او، مدل «پرداخت سالانه حق اشتراک» در اولویت دوم قرار دارد، زیرا درآمدزایی از این مدل برای رسانه‌های کوچک محلی مشکل و ناچیز خواهد بود.

دوفنر به صراحت گفته: «ما به یک راه‌حل بزرگ به مقیاس صنعت خبر احتیاج داریم. ما باید برای دستیابی به چنین راه‌حلی در کنار هم تلاش کنیم.»

در حال حاضر گوگل مذاکرات را با خبرگزاری‌های بریتانیا رهبری می‌کند و با گاردین و NewsUK ملاقات کرده است. گوگل با بسیاری از سازمان‌های رسانه‌ای شراکت طولانی‌مدت دارد تا از داده‌های محتوایی آن‌ها مانند مقاله‌ها، برای اطمینان از بهینه‌سازی آن‌ها برای نمایش در موتور جستجوی خود استفاده کند. به گفته دو منبع آشنا با این روال، این شرکت از داده‌های رسانه‌های دیگر برای آموزش مدل‌های زبان بزرگ خود استفاده کرده است.

مدیر یک گروه روزنامه‌ای در یک مقاله نوشته بود: «گوگل یک قرارداد مجوز روی میز گذاشته است. آن‌ها این اصل را پذیرفته‌اند که باید پرداختی وجود داشته باشد. اما هنوز به نقطه صفر نرسیده‌ایم. گوگل اذعان کرده که یک مذاکره مالی در ماه‌های آینده به عنوان اولین قدم در اولویت است.»

پس از این‌که این مقاله برای اولین بار منتشر شد، گوگل موضع گرفت که «نظر آن مدیر در مورد یک قرارداد بالقوه مجوز دقیق نیست. ما در روزهای اولیه طراحی یک سازوکار هستیم و همچنان به کار با اعضای اکوسیستم – از جمله ناشران اخبار- برای دریافت نظرات آن‌ها ادامه می دهیم.»

گوگل فعلا در مورد بحث‌های مالی اظهار نظری نکرده است، با این حال گفته که در حال انجام “مکالمات مداوم” با رسانه‌های خبری بزرگ و کوچک، در ایالات متحده، بریتانیا و اروپاست و قبلا هوش مصنوعی خود را در مورد “اطلاعاتِ در دسترس عموم” آموزش داده است که می‌تواند شامل وب‌سایت های دارای درگاه پرداخت هم باشد.

این غول «سیلیکون ولی» پیش‌تر گزینه دیگری را نیز در اختیار ناشران قرار داده  که بتوانند در مورد استفاده از محتوای خود برای آموزش هوش مصنوعی، قدرت انتخاب و کنترل داشته باشند. به این ترتیب این شرکت‌ها قادرند تا میزان استفاده گوگل از داده‌های خود را کنترل و یا ممنوع کنند.

به گفته متخصصان این حوزه، از زمان راه‌اندازی ChatGPT در نوامبر، «سام آلتمن» رئیس OpenAI، با News Corp و نیویورک تایمز ملاقات کرده است. این شرکت اذعان کرد که با ناشران و انجمن‌های انتشاراتی در سرتاسر جهان نیز درباره نحوه همکاری آن‌ها با یکدیگر گفتگو کرده است.

به گفته رهبران حوزه رسانه و نشر، توسعه یک مدل مالی برای استفاده از محتوای خبری برای آموزش هوش مصنوعی بسیار دشوار خواهد بود. مدیران ارشد یکی از ناشران بزرگ ایالات متحده گفته که صنعت اخبار به مدل ماسبق کار می‌کند، زیرا شرکت‌های فناوری این محصولات را بدون مشورت با آن‌ها عرضه کرده‌اند.

این مدیر ارشد با گلایه از شرکت‌های مولد هوش مصنوعی گفته: «از ابتدا مذاکره‌ای در کار نبود و بنابراین حالا باید تلاش کنیم تا حقوق‌مان احقاق شود. روش مورد استفاده آن‌ها محرمانه است و هیچ شفافیتش در آن وجود ندارد، پس ما برای بدبین بودن دلیل داریم.»

«کلر اندرز» تحلیل‌گر حوزه رسانه‌ای گفتگوها را بسیار پیچیده خوانده و افزوده که «از آن‌جایی که هر سازمانی رویکرد خاص خود را دارد، طراحی یک ترتیب تجاری واحد برای همه گروه‌های رسانه‌ای بعید است و ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد.» 

اندرز همچنین ادعا کرده که چت‌بات‌ها اگر قرار باشد به معنای واقعی کلمه روی مجرای زن‌ستیزی یا نژادپرستی آموزش ببینند، مطلقا فاقد اعتبار خواهند بود. منظور او این است که محتوای فاقد کپی‌رایت و حق مالکیت موجود در اینترنت می‌تواند به شکل گسترده‌ای حاوی مطالب تبعیض‌آمیز باشد، حال آن‌که محتوای رسانه‌ها از این منظر تمیز است و طبق استانداردهای مشخصی به مرحله انتشار رسیده.

به گفته افراد شرکت‌کننده در این گفتگو، شرکت‌های فناوری که هوش مصنوعی می‌سازند، مایلند بر کاربرد آن در بهره‌وری در اتاق‌های خبر و تقویت روزنامه‌نگاری تمرکز کنند و خوشحال هستند که میلیون‌ها دلار برای حفظ روابط دیرینه‌شان‌ با صنعت خبر بپردازند.

در پایان باید گفت که هوش مصنوعی مولد علی‌رغم فراگیری سرسام‌آورش هنوز نوپاست. یک پدیده نوپا می‌تواند منشاء بحث‌های زیاد، جنجال، موضوعات حقوقی و البته نوآوری باشد. 

مانند هر فناوری نوظهور و فراگیر دیگری باید منتظر ماند تا ابعاد حقوقی هوش‌های مصنوعی مولد به مرور مشخص‌تر شود.

هنوز در ابتدای راه این مسیر بی‌نهایت هستیم و می‌توان به آینده این حوزه امیدوار بود. کسی چه می‌داند، شاید در آینده نزدیک خود هوش مصنوعی راه‌حلی برای پایان دادن به این بحث‌ها پیدا کند!